Een bezoek aan het Umberto Panini Museum
In maart 2024 bezocht ik de regio Emilia-Romagna rond Modena. Deze streek ademt autohistorie. De bekendste plek is ongetwijfeld Maranello, de thuisbasis van Ferrari. Dit wereldberoemde merk met het steigerende paard op het logo bouwt hier al decennialang sportwagens voor zowel de weg als het circuit. In Maranello vind je ook het Ferrari Museum, waar de rijke geschiedenis van het merk op indrukwekkende wijze wordt gepresenteerd.
Een ander iconisch Italiaans merk uit deze regio is Maserati. Net als Ferrari heeft ook Maserati een lange en indrukwekkende historie in zowel de racerij als op de openbare weg. Hoewel Maserati al langer bestaat dan Ferrari, is er geen officieel museum van vergelijkbare allure. Wat er wél is: het Umberto Panini Museum. En voor iedere autoliefhebber is dit museum absoluut een must.
Wie is Umberto Panini?
Umberto Panini is niet zomaar iemand. Hij hoorde bij de Panini-familie. Ja, die van de voetbalplaatjes. Naast plaatjes sparen had hij nog een passie: auto’s. Toen Maserati in de jaren ’90 in financiële problemen kwam, dreigde een groot deel van de historische collectie geveild en naar het buitenland verkocht te worden. Panini stak daar een stokje voor. Hij kocht de hele handel op en zette de collectie neer in een loods op zijn boerderij bij Modena. Tussen de koeien, kaas en tractoren staat sindsdien een van de mooiste Maserati-collecties ter wereld.
Koeienvlaai en klassiekers
Net buiten Modena verandert het landschap in een mix van landbouw en industrie. Het uitzicht is niet bijster charmant: verlaten huizen, overwoekerd door groen of besmeurd met graffiti, metalen fabriekshallen met rokende schoorstenen en eindeloze akkers bepalen het beeld. Het doet wat denken aan de regio rond Zelzate in Oost-Vlaanderen, als je daar bekend mee bent.
Toch zijn er in deze omgeving verrassende pareltjes te ontdekken, en het Umberto Panini Museum is er daar één van. Gelegen aan een typisch Noord-Italiaans landweggetje, kom je uiteindelijk uit op een groot boerenerf. De geur van koeienvlaai komt je tegemoet zodra je uitstap, niet direct wat je verwacht bij een bezoek aan een collectie unieke Maserati’s. We parkeren onze huurauto naast een koeienstal. Rechts zie ik een winkeltje met een paar levensgrote kunststof koeien ervoor. Boven de ingang prijkt een bord met het opschrift “Grana Padano”, een verwijzing naar de bekende Italiaanse kaas.
Links van ons staat een rij antieke tractoren opgesteld tegen een schuurmuur. Bij nader inzien blijken het Lamborghini-tractoren te zijn, inderdaad, van hetzelfde merk dat in Sant’Agata Bolognese indrukwekkende sportwagens produceert.
Een loods vol autogeschiedenis
We lopen langs de tractoren en komen bij een glazen gevel waarvoor een man op leeftijd statig staat te kijken. Op dat moment dringt nog niet tot me door dat dit Umberto Panini zelf is. Die ontdekking volgt pas later, thuis in Nederland.
Eenmaal binnen, wordt het al snel duidelijk: dit is geen gewone loods. Dit is een ware schatkamer voor liefhebbers van Italiaanse auto’s. Overal om ons heen staan elegante, sportieve Maserati’s opgesteld – naast andere Italiaanse schoonheden. Dit is het museum dat Maserati nooit officieel heeft gebouwd, maar dat via Panini toch realiteit is geworden. De geur van benzine en smeerolie hangt in de lucht. Rijen klassieke race- en straatwagens staan je als het ware toe te lachen.
Naast Maserati’s vind je er ook andere iconische voertuigen, zoals een Citroën SM (met Maserati V6) en een Alfa Romeo Giulietta. Het museum is toegankelijk en overzichtelijk: een grote ruimte met een verdieping erboven. Op die bovenverdieping vind je onder andere een uitgebreide collectie brommers en motoren , persoonlijk minder mijn interesse, en een fascinerende hoek met Maserati-prototypes. Volgens bronnen (waaronder Wikipedia) wist de familie Panini in 1996 maar liefst 19 Maserati’s te behouden voor Italië, toen deze anders op een internationale veiling verkocht zouden worden.
Stirling Moss en de “Vogelkooi”
De collectie herbergt ook diverse klassieke racewagens, zoals de beroemde Maserati Tipo 61 – bijgenaamd “Birdcage” of in het Nederlands: “Vogelkooi”. Deze slechts 600 kilo wegende racer is opgebouwd uit een complex buizenframe met maar liefst 200 afzonderlijke secties, vergelijkbaar in dikte met een CV-leiding. De aluminium brandstoftank boven het stuur in de neus getuigt van een tijd waarin lef de boventoon voerde.
De Britse racelegende Stirling Moss – bij velen vooral bekend vanwege zijn successen met Mercedes – reed ook met Maserati’s. Met de Tipo 61 haalde hij snelheden tot 285 km/u. In de loods staat bovendien de unieke Maserati 420M/58: een eenmalige creatie voor Amerikaanse ovale circuits waarmee ook Moss furore maakte.
Praktische informatie
Ben je in de regio Modena? Dan raad ik je van harte aan om het Umberto Panini Museum te bezoeken. Niet alleen voor de autoliefhebber, maar ook voor wie houdt van Italiaanse passie en vakmanschap is dit een bijzonder uitje.
Openingstijden: Maandag t/m vrijdag: 09:00 – 12:30 15:00 – 18:30
Adres:
Museo Auto Umberto Panini
Via dell’Aeroporto,
140/d
41123 Modena MO, Italië
