Op zoek naar het perfecte autologo

Design en auto’s. Het is een complex huwelijk. Aan de ene kant zijn er weinig producten in ons dagelijks leven waar zoveel design werk in zit als een auto. Stel je eens voor dat een bakker net zoveel aandacht aan design in zijn brood zou stoppen als een autofabrikant in zijn auto…

Aan de andere kant kun je stellen dat de meerderheid van de ‘petrolheads’ bijzonder functionele mensen zijn die design nauwelijks op waarde lijken te schatten. Oneerbiedig zou ik de smaak van de meerderheid zelfs als fout of kitsch willen omschrijven. Neem hiervoor eens gemiddelde autorace en pik de mensen eruit waarvan je zou zeggen dat deze en goede smaak hebben: voor jouw gemak heb ik hieronder een kort filmpje dat ik tijdens de 24 uur van Le Mans heb gemaakt toegevoegd, probeer het maar uit!

Er is echter een kleine groep mensen die een zwak hebben voor zowel design als voor autocultuur. Als ontwerper in het dagelijks leven, fervent bezoeker van autoraces en bezitter van een verschrikkelijk gave maar net zo onhandige Mazda RX8 schaar ik mijzelf onder deze groep.

Het kleinste detail waar het design van een auto samen komt is het logo. Er bestaan bijna geen automerken die hier niet veel aandacht en energie in stoppen. Ik ben (ongetwijfeld net als velen met mij) als kind al gefascineerd geweest van deze logos maar als mensen mij vragen wat ik het mooiste logo vindt, dan sta ik met mijn mond vol tanden.

Daarom ging ik voor oudbarrel op zoek naar het perfecte autologo.

Allereerst is het belangrijk om goed en mooi van elkaar te onderscheiden. Mooi is een kwestie van smaak, goed is een kwestie van kwaliteit. Grofweg kun je zeggen, een goed logo is:

• Simpel
• Herkenbaar
• Tijdloos
• Veelzijdig toepasbaar

Een auto is wel iets anders dan bijvoorbeeld een verzekeringsmaatschappij dus ik denk dat er specifiek voor een logo van autos wat aspecten bij komen, namelijk:

• Duurzaam / bestendig: aangezien het logo door weer en (130km/u-)wind op de auto staat
• Passend bij het soort auto’s dat het merk produceert

Simpelheid

Veel automerken doen het vrij goed op simpelheid, er zijn eigenlijk maar 3 logos die onnodig complex zijn:

Buick

Chrysler

En Subaru

 

Bij Chrysler krijg je enorm het ‘design by committe’ gevoel: iedereen wil iets in het logo en iedereen krijgt zin: het woord chrysler, vleugels en een schild…. Misschien dat Amerikaanse autos zo groot zijn zodat die belachelijke logos erop passen.

Subaru is ook zo’n verhaal. Subaru is de betekenis van een sterrenbeeld (Zevengesternte voor de liefhebbers) en het japanse woord voor eenheid. Subaru is namelijk een samenstelling van 6 losse bedrijven die samen ‘één’ zijn (vandaar dat het ook 6 sterren zijn). Helaas zorgt die eenheid wel voor een onmogelijk logo.

Een goed logo is briljant eenvoudig, niet enkel eenvoudig.

Een voorbeeld van een logo wat enkel eenvoudig is, is Chevrolet:

Het logo is precies wat hun slogan is: “it’s a big plus” En ondanks dat er aan de hand van veel opsmuk is geprobeerd om er nog wat van te maken blijft het nog steeds een grote plus. Ook merken die alleen voor een woordmerk, een logo zonder beeld, kiezen scoren hier hoog. Volvo heeft hier een tijd voor gekozen met een extreem eenvoudig logo voorzien van alleen het woord of een diagonale streep.

Een van de symptomen van een briljant eenvoudig logo is valse symmetrie. In dat geval lijkt een logo symmetrisch maar is het niet. De NS is een veelgebruikt voorbeeld van een vals symmetrisch logo:

Hij lijkt symmetrisch maar je kunt hem niet spiegelen:

(Dit zou je zien als je en spiegel zou zetten in het midden van het NS logo: deze symmetrie wordt ook wel ‘draai-symmetrie’ genoemd)

Renault is ook zo’n logo dat een valse symmetrie heeft en is wat mij betreft dan ook absoluut het beste simpele logo:

De diamant-vorm zoals Renault het zelf noemt heeft het bedrijf sinds 1925 en was zo onstaan door de diamantvormige motorkap die renaults in die tijd hadden. Leuk weetje is overigens dat Renault in 1919 (na de 1^e wereldoorlog) een logo van een tank had! Je zou bijna willen dat er dit jaar als 100 jaar eerbetoon dit logo even terug zou komen op de 2019 modellen van Renault.

Herkenbaar

Als je kijkt naar merken met de hoogste ‘brand equity’ (een poging om de waarde van een merk om te rekenen naar dollars) dan vind je bijna altijd dezelfde 3 auto merken als eerste terug: Toyota, Mercedes en BMW( bron: https://www.forbes.com/powerful-brands/list/). Brand equity is veel meer dan alleen het logo maar het vertelt wel iets. Een ander onderdeel van herkenbaarheid is ook onderscheidenheid: lijkt het logo op een ander logo.

Zelfs in dezelfde industrie gaan Honda en Hyundai hier volledig de mist in:

 

Wat in beide gevallen sowieso grappig is, is als je bedenkt dat de landen waar deze merken vandaan komen (Japan en Zuid Korea) een ander schrift hebben dan ons westerse alfabet. Dit lijkt niet zo gek maar hoe raar zou het als je Philips TV een logo met in het japans “Philips”(

) zou hebben?

 

Het Hyundai logo was een regelrechte internet hit in 2018 toen men ontdekte dat het logo niet alleen de gestileerde letter H is maar eigenlijk/ook 2 mannetjes (klant en producent) voor zou moeten stellen:

Een ander voorbeeld van een logo wat onherkenbaar was, was het logo van Mazda in de jaren 90. Van 1991 tot 1997 had Mazda een logo wat geïnspireerd was op de japanse eeuwige vlam en de wankelmotor.

Dit logo heeft echter maar 6 jaar dienst gedaan omdat deze door een groot deel van de consumenten werd aangezien als Renault logo: wat mij betreft het beste voorbeeld van een compleet mislukt logo.

Een logo wat hoog scoort op zowel herkenbaarheid als brand equity is dat van Toyota

Het Toyota logo is erg slim omdat het enkel uit ellipsen bestaat en daarmee toch ook de eerste letter van het merk weet te spellen. Er zijn zelfs mensen die beweren dat het logo zo slim is dat je er alle letters van de merknaam mee zou kunnen spellen:

BMW heeft een grote merkwaarde vanwege de naam maar in mijn optiek zeker niet vanwege het logo. Persoonlijk vind ik het een volledig onherkenbaar logo, een BMW  herken je aan de grill en asociale rijstijl van de bestuurder:

 

Het blauw wit geblokte vlak (wat werkelijk niemand herkent) is een verwijzing naar de vlag van Bayern, de huisbasis van BMW

Mercedes heeft wel een bijzonder herkenbaar logo. Dit terwijl het een aziatische counterpart heeft met een logo wat er eigenlijk best op lijkt:

Het Mercedes logo in de stervorm zoals we dit kennen stamt al uit 1909 en is hiermee de oudste logovorm die ik tegen ben gekomen. De legende gaat is dat een van de oprichters van Mercedes, Gottlieb Daimler, dit logo zelf getekend had en op een ansichtkaart naar zijn vrouw stuurde met de melding dat het ooit het logo van een autogigant zou worden.

Tijdloos

Mercedes spant de kroon als het gaat om tijdsloosheid. Een ander logo wat bijzonder tijdsvast is, is er een waar je waarschijnlijk al een tijdje niet meer aan hebt gedacht tenzij je er zelf een hebt: Suzuki

Suzuki is het enige logo wat enkel vanuit evolutie is gevormd. Het eerste logo, in 1909 waren 2 vogels in de vorm van een S:

Deze vogels zijn door een proces van meer dan een eeuw versimpelen tot de rode S geworden die we nu op autos zien staan.

De meeste tijdloze logos vinden we in Europa. Waarbij Mercedes laat zien hoe tijdloos erg herkenbaar kan zijn. Ook Alfa Romeo heeft een logo wat sinds 1910 niet meer wezenlijk veranderd is.

 

Ook Fiat probeert tijdloos te zijn maar faalt hier verschrikkelijk in door in de tijd steeds heen en terug te gaan van klassiek naar modern logo

Als laatste is de absolute winnaar van het tijdloze logo een citroën. Niet alleen is het logo een evolutie van het allereerste logo van het bedrijf in 1919:

Het logo zelf refereert ook terug naar de tijd voordat citroën autos maakte. Het was namelijk een munitiefabriek en dit embleem refereert naar de strepen op een uniform die een rang aangeeft.

Veelzijdig toepasbaar

Wanneer je wilt dat het logo de vrijheid in vorm en kleur van de auto niet beperkt dan is het belangrijk dat je ook deze vorm en  kleur simpel houdt. Je ziet namelijk in de loop der tijd veel verschillende methoden van de toepassing van een logo op de auto. Begin vorige eeuw was deze onderdeel van de grille, citroën doet dit wederom erg goed, daarna kwam een tijd dat het op de punt van de motorkap kwam en de logo’s ook op achterkleppen begonnen te verschijnen. Tegenwoordig vinden we aan de voorkant de logo’s vaak weer terug op de grille.

 

Afwijken van een ‘embleem’ logo: wat je als het ware als een sticker op verschillende plekken kan plakken maakt een merk eigenlijk direct heel herkenbaar: Mercedes, Jaguar en Rolls Roys zijn goede voorbeelden hiervan die een soort beeldje op de motorkap hebben staan. Handig is dit niet, daarom zie je dat Rolls Roys ook nog een (ander) embleemlogo heeft.

Ook kleur is een slecht idee om een primair onderdeel te maken van je logo: Alfa Romeo, Ford, BMW en Skoda doen het hier niet goed.

Wat het wel goed doet is een logo dat in veel variaties kan worden neergezet, 2d op de achterklep, 3d op de grille en in kleur op de sleutel geeft een prima combinatie. Volkswagen doet dit heel behoorlijk:

Zoals veel mensen weten ligt de geschiedenis van Volkswagen in nazi Duitsland. Dit lijkt dan ook het eerste logo te verklaren, wat duidelijk geïnspireerd is op de swastika:

Toch lijkt dit logo ook gebaseerd het het Viking symbol ‘ginfaxi’

Wat dan weer “op magische wijze te zorgen voor overwinning” betekent.

Duurzaam

De gemiddelde levensduur van een auto is 10.2 jaar, dat betekent dat een logo van een auto misschien wel meer dan 10 jaar buiten moet kunnen staan. Zowel in de regen, vriezende kou als in de smorende zon. Daarnaast staan auto’s ook geparkeerd en moet een logo in ieder geval stevig genoeg zijn om de simpelste vorm van baldadigheid te kunnen weerstaan.

Sommige logo’s vallen daardoor extreem tegen, de logos die uitsteken zoals Rolls Roys en Mercedes zijn een gemakkelijke prooi voor een ieder die de eigenaar zijn bezit misgunt. Zelfs zo erg dat Rolls Roys zijn logo laat inklappen, een verkeerde oplossing voor het probleem als je het mij vraagt.

Ook kleurenlogos vallen door de mand: wie kent er wel niet een oude Ford of Alfa met een wit uitgeslagen logo?

Ook logos die uit verschillende onderdelen bestaan: KIA, jeep en tot op zekere hoogte Audi horen hierbij. Het is simpelweg te gemakkelijk voor een onderdeel van het logo om eraf te vallen en hiermee er volledig belachelijk uit te zien.

Het Peugeot logo, zeker in de moderne vorm, is een logo wat volgens mij niet kapot te krijgen is:

Het bestaat uit 1 geheel en is effectief een hele mooie klodder staal die er nu net zo goed uit zal zien als over 10.2 jaar.

Past het logo bij het merk

Het laatste onderdeel waarom ik denk dat een logo wel of niet goed is, is of deze bij het merk past. Het blijft natuurlijk subjectief wat dat merk dan precies is maar ik heb vooral gekeken naar het type mensen dat een merk aantrekt en waarom.

Tot mijn grote verdriet doet Mazda het hier bijvoorbeeld heel slecht (aangezien ik een Mazda bezitter ben).

Het moderne Mazda logo zijn vleugels die voor groei en verbetering zou moeten staan. Deze uitslaande vleugels zie ik eigenlijk zelden bij de Mazda rijder en het gevoel van vrijheid wat de vleugels uitstralen past volgens mij veel meer bij een veel avontuurlijker merk dan Mazda zoals bijvoorbeeld Range Rover. Ik kan me ook niet onttrekken aan de gedachte dat er voor dit beeldmerk en uitstraling gekozen is enkel om de Amerikaanse markt tevreden te houden (ik zie er een soort adelaar in). Voor veel Mazda fanaten zoals ikzelf is het woordmerk van Mazda het sterkste en mooiste en staat het voor de tijdloze betrouwbaarheid van het merk.

Grappig genoeg is een ander voorbeeld van een merk waarbij het logo niet goed bij de auto past er ook een met vleugels:

Dit logo is geweldig… als het voor een klein vliegtuig was. Eigenlijk passen vleugels nooit bij een auto: daarom heeft Honda Motorcycles ook een ander logo dan de autofabriek:

Honda is daarom een goed voorbeeld van hoe de logo’s van de verschillende onderdelen goed passen bij het publiek en de auto.

Ook Audi past erg goed goed bij zowel de doelgroep als de auto:

Het logo lijkt te willen zeggen “we hebben het allemaal goed onderzocht: 4 ringen zijn beter dan 3” Precies de Audi rijder en een Audi auto: lekker binair, lekker zwart/wit.

Maar wat is nu het beste autologo

Ik heb voor dit artikel 33 logo’s en hun geschiedenis uitgezocht, deze logos vergeleken op de onderwerpen uit dit artikel maar ook geografisch, symmetrisch, evolutionair, dieren vs dingen en kleuren. Daarnaast heb ik 15 mensen gesproken en maandenlang als een soort vogelspotter in het verkeer naar autologos zitten kijken.

Al met al voldoende om te kunnen zeggen wat het perfecte autologo is zou je zeggen? Ondanks dat ik ben hiermee in het Dunning-kruger effect gestapt ben denk ik toch dat ik wel iets van concluderen.

1. Het perfecte logo bestaat (nog) niet

Er zijn zeker logo’s beter dan anderen maar er is er zeker geen een perfect. Gelukkig ook maar! Want wat zouden we doen als het perfecte logo bestaat? Krijgen alle auto’s dan dit logo?

2. Ik wil geen perfect logo

Als er iets in de buurt komt van het perfecte logo, dan is het Audi: het is simpel, tijdloos, herkenbaar en past bij de doelgroep. Als alle onderdelen punten zouden krijgen, dan zou Audi de meeste punten scoren. En daar gaat het precies mis: een auto is niet perfect, auto rijden is niet perfect: het belangrijkste van de uitstraling van een auto is emotie, niet klinische perfectie.

3. De slechte logo’s vallen met name op

Dat autos emotie zijn hebben ze bij Seat goed begrepen (‘auto emocion’), waarop je dan zou denken dat dat logo heel goed moet zijn. Niets is minder waar een S met een streep erdoor is geen goed logo

Ook Nissan, Dacia, KIA en Subaru lijken niet heel goed te begrijpen wat een goed logo precies is

Wat ik wel boeiend vind is dat ze allemaal op op hun eigen manier verschrikkelijk slecht zijn (Nissan: te simpel en mislukte link naar oorsprong, Dacia.. een soort flesopener, KIA past heel goed bij de auto, Subaru: fantastische auto, onherkenbaar onleesbaar en onbruikbaar)

4. Goede logos zijn vaak oud

Niet geheel onverwacht: als een logo erg goed is dan blijft die een lange tijd: daarom hebben veel automerken die nu een lelijk logo hebben wel een mooi logo gehad in het verleden. Zo had bijvoorbeeld Nissan vroeger een heel goed logo:

Net als Fiat, Mazda en Aston Martin dit hadden

 

De merken die een logo hebben wat langer dan 20 jaar in dezelfde vorm is gebleven hebben het vaak goed maar dit is geen garantie. Zo zijn BMW en MG nooit veranderd, al hadden ze dit wel moeten doen.

 

Mijn persoonlijke favorieten

Na deze stortvloed van logos ben ik toch een beetje gehecht geraakt aan sommige logos. Dit zegt eigenlijk weinig van wat ik van het merk vind, enkel het logo:

Het Suzuki logo is als een goede whisky; je moet het even laten ademen en langzaam tot je nemen. In eerste instantie is het een visueel geweld van jewelste en een boos logo maar als je er beter naar kijkt dan zie je stijlvolle curves en herken je nog de twee vogels terug die Michio Suzuki in 1909 als beeldmerk koos

 

Is het niet geweldig is het dat een van de meest iconische logos ooit als een uiting van liefde op een ansichtkaart gestuurd naar een vrouw zijn geboorte vond? Als dat geen emotie is dan weet ik het ook niet meer. Duitse emotie, dat wel.

 

De tank van Renault. Hoe ironisch is het dat de motorleverancier die door haar onbetrouwbaarheid Verstappen dit jaar menigmaal tierend naast zijn auto heeft gekregen een tank als logo had, en dat nota bene precies 100 jaar geleden. Eigenlijk is dit mijn absolute favoriet #makerenaulttankagain